Informacje ogólne
Jeżeli posiadasz wiedzę, że doszło lub prawdopodobnie dojdzie do naruszenia prawa w Twoim miejscu pracy – możesz przekazać zgłoszenie do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Lublinie.
Zgłoszenie możesz złożyć:
- na adres do korespondencji:Drugi Urząd Skarbowy w Lublinie, ul. Tadeusza Szeligowskiego 24, 20-883 Lublinz dopiskiem na kopercie „Zgłoszenie zewnętrzne";
- na adres email: sygnal.2us.lublin@mf.gov.pl;
- ustnie do protokołu podczas bezpośredniego spotkania, zorganizowanego w terminie 14 dni od otrzymania Twojego wniosku o taką formę zgłoszenia.
Za Twoją zgodą zgłoszenie ustne będzie dokumentowane w formie protokołu z rozmowy, odtwarzającego jej przebieg.
Jeśli wyrazisz zgodę na udokumentowanie ustnego zgłoszenia, będziesz mógł/mogła sprawdzić, poprawić i zatwierdzić protokół rozmowy poprzez jego podpisanie.
Przedmiot zgłoszenia
Przedmiotem zgłoszenia może być wyłącznie informacja o naruszeniu prawa, którą uzyskasz w kontekście związanym z pracą.
Naruszeniem prawa jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa, dotyczące:
- korupcji;
- zamówień publicznych;
- usług, produktów i rynków finansowych;
- przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
- bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
- bezpieczeństwa transportu;
- ochrony środowiska;
- ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
- bezpieczeństwa żywności i pasz;
- zdrowia i dobrostanu zwierząt;
- zdrowia publicznego;
- ochrony konsumentów;
- ochrony prywatności i danych osobowych;
- bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
- interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;
- rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;
- konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela.
Treść zgłoszenia
Zgłoszenie powinno zawierać co najmniej:
- Twoje dane obejmujące imię i nazwisko oraz adres do kontaktu;
- informacje dotyczące uzyskania wiedzy o naruszeniu prawa, w tym wskazanie kontekstu związanego z pracą;
- informacje dotyczące naruszenia prawa, w tym opis tego naruszenia oraz kiedy i gdzie naruszono prawo.
Zgłoszenie może zawierać również:
- dowody, które mogą potwierdzić zgłoszenie, np. dokumenty, zdjęcia, nagrania;
- dane osoby lub osób oraz informacje o podmiocie prawnym, względem których dokonano naruszenia prawa lub dane świadka naruszenia prawa;
- dane osoby lub osób, co do których zachodzi uzasadnione podejrzenie, że naruszyły prawo, obejmujące imię i nazwisko, nazwę podmiotu prawnego oraz nazwę komórki organizacyjnej;
- jeżeli posiadasz te dane i informacje.
Anonimowe zgłoszenia rozpatrywać będziemy poza procedurą zgłoszeń zewnętrznych.
Ochrona Sygnalisty
Jeśli chcesz skorzystać z ochrony sygnalisty musisz spełnić poniższe przesłanki:
- być osobą fizyczną,
- zgłoszenie dotyczyć musi naruszenia prawa, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o ochronie sygnalistów[1],
- uzyskać informacje o naruszeniu prawa w kontekście związanym z pracą, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o ochronie sygnalistów.
Sposób postępowania z otrzymanymi zgłoszeniami
Twoje zgłoszenie o naruszeniu przepisów prawa będzie poddane wnikliwej i bezstronnej analizie z zachowaniem poufności. Tryb postępowania jest następujący:
- potwierdzimy wpływu zgłoszenia, jeśli wskazałeś dane kontaktowe,
- wstępnie zweryfikujemy zgłoszenie;
- podejmiemy działania następcze, jeśli zgłoszenie będzie zakwalifikowane jako podlegające pod przepisy ustawy o ochronie sygnalistów;
- skontaktujemy się z Tobą – jeśli wystąpi konieczności uzupełnienia informacji otrzymanych od Ciebie;
- przekażemy Ci informację zwrotną o wyniku postępowania ze wskazaniem planowanych lub podjętych działań następczych.
Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Lublinie rozpatruje zgłoszenia zewnętrzne w ramach swoich kompetencji jako organu publicznego w zakresie określonym w art. 3 ustawy o ochronie sygnalistów.
Termin przekazania informacji zwrotnej
Informację zwrotną przekażemy Ci w terminie 3 miesięcy od daty potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia. W przypadku konieczności dalszego działania ze strony Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Lublinie pełna informacja zostanie Ci przekazana w terminie 6 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia, o czym poinformujemy Cię wcześniej, w terminie do 3 miesięcy.
Zasady poufności
Dołożymy wszelkich starań celem zachowania poufności i zapewniamy, że:
- tylko i wyłącznie osoby upoważnione będą miały dostęp do pełnej treści Twojego zgłoszenia;
- Twoje dane będą przechowywane w zabezpieczonym miejscu;
- możliwość kontaktu z Tobą będzie miała jedynie osoba upoważniona do przyjmowania zgłoszeń o naruszeniu prawa.
Zasady przetwarzania danych osobowych
Będziemy przetwarzać Twoje dane osobowe w celu weryfikacji zgłoszenia zewnętrznego oraz przeprowadzenia działań następczych na podstawie obowiązku prawnego. Klauzula informacyjna: Link do Klauzuli informacyjnej
Charakter działań następczych
Po otrzymaniu zgłoszenia podejmiemy odpowiednie działania w celu oceny wiarygodności zawartych w nim informacji oraz przeciwdziałania wskazanemu naruszeniu prawa.
Środki ochrony prawnej
Sygnalista podlega ochronie od chwili dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, pod warunkiem, że miał uzasadnione podstawy sądzić, że przekazywana informacja była prawdziwa w momencie jej zgłoszenia lub ujawnienia oraz dotyczyła naruszenia prawa.
Na Twoje żądanie, nie później niż w terminie miesiąca od dnia otrzymania żądania, wydamy Ci zaświadczenie, w którym potwierdzimy, że podlegasz ochronie przed działaniami odwetowymi.
Każdej osobie, która chce dokonać zgłoszenia naruszenia prawa (sygnaliście) przysługuje nieodpłatna pomoc prawna i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, świadczone na podstawie ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej[2].
Nieodpłatna pomoc prawna jest organizowana przez powiat/miasto na prawach powiatu, który jest właściwy dla Twojego miejsca zamieszkania.
Sygnaliście przysługuje ochrona prawna przed stosowaniem wobec nich działań odwetowych. Środkami ochrony prawnej są między innymi: złożenie zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa – zastosowania wobec sygnalisty działań odwetowych, do organów ścigania tj. Policji i jednostek prokuratury lub wystąpienie z roszczeniem o odszkodowanie lub zadość uczynienie za dopuszczenie się zastosowania działań odwetowych.
Warunki ochrony przed ponoszeniem odpowiedzialności za naruszenie poufności
Dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy odpowiedzialności (m.in. dyscyplinarnej) za szkodę z tytułu naruszenia praw innych osób lub obowiązków określonych w przepisach prawa, w szczególności w przedmiocie zniesławienia, naruszenia dóbr osobistych, praw autorskich, ochrony danych osobowych oraz obowiązku zachowania tajemnicy, w tym tajemnicy przedsiębiorstwa, z uwzględnieniem art. 5 ustawy o ochronie sygnalistów). Gdyby wszczęto postępowanie możesz wystąpić o umorzenie takiego postępowania.
Jedynym warunkiem ochrony jest fakt, że jako sygnalista masz uzasadnione podstawy sądzić, że zgłoszenie lub ujawnienie publiczne jest niezbędne do ujawnienia naruszenia prawa zgodnie z ustawą, pod warunkiem, że uzyskanie informacji lub dostęp do informacji nie stanowią czynu zabronionego.
Uwaga! Sygnalista powinien mieć na uwadze, że może ponieść określone prawnie sankcje za dokonanie bezpodstawnego zgłoszenia, tj. świadomego i celowego dokonania zgłoszenia o naruszeniu prawa, które w rzeczywistości nie miało miejsca (art. 57 ustawy o ochronie sygnalistów).
Zgłoszenia wewnętrzne
Pamiętaj! Gdy naruszeniu prawa w Twoim miejscu pracy można skutecznie zaradzić w ramach struktury organizacyjnej i uważasz, że nie zachodzi ryzyko działań odwetowych – możesz w pierwszej kolejności złożyć zgłoszenie wewnętrzne do swojego pracodawcy.
W przypadku zgłoszeń wewnętrznych odpowiednie informacje będą docierały szybko do osób znajdujących się najbliżej źródła problemu, które dysponują największymi możliwościami zbadania danego problemu oraz uprawnieniami do jego rozwiązania.
Zgłoszenie zewnętrzne
Możesz złożyć zgłoszenie zewnętrzne do innych organów publicznych lub do Rzecznika Praw Obywatelskich. Dane kontaktowe Rzecznika Praw Obywatelskich znajdują się na stronie: https://bip.brpo.gov.pl/pl
[1]Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. z 2024 r. poz. 928)
[2]Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1534)